Dla uczniów

Relacja – rodzina, przyjaciele, ja –

- czy umiem dbać o relacje?

 

Żyjemy w globalnej wiosce. Telewizja, Internet, różne komunikatory sprawiają, że świat wydaje się być na wyciągnięcie ręki. Duża ilość znajomych na portalach społecznościowych tworzy iluzję rozbudowanej sieci relacji społecznych.

Choć bardzo byśmy chcieli, nie da się budować relacji z innymi ludźmi  wirtualnie. Do tego potrzebny jest bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem.

 Budowanie relacji jest bowiem procesem nabywania umiejętności i trwa od najmłodszych lat.

Do nawiązywania i podtrzymywania zadowalających relacji z innymi niezbędne jest:

• wzajemne poznanie i zaufanie;
• dokładne i jednoznaczne wzajemne zrozumienie;
• wzajemna pomoc;
• konstruktywne radzenie sobie z problemami i konfliktami;

Przede wszystkim warto zacząć od siebie i zbudować dobrą relację z samym sobą.

Gdy siebie znamy, lubimy i cenimy, mamy do siebie zaufanie – łatwiej wtedy nam wejść w relacje z innymi i budować zdrowy kontakt.

A więc odpowiedz teraz sam sobie - kiedy w ostatnim czasie zaopiekowałeś się samym sobą – zrobiłeś dla siebie coś miłego, spełniłeś któreś z marzeń, sprawiłeś sobie drobną przyjemność?

Może warto w ramach eksperymentu podoświadczać bycia z samym sobą, bez „zagłuszaczy” typu telefon, czy komputer?

A może spróbować takich aktywności:

• popołudnie z ciekawą książką,
• gra na instrumencie, może wspólne granie z zespołem,
• majsterkowanie, przerabianie rowerów itp.,
• chwila relaksu np. spacer, wsłuchiwanie się w śpiew ptaków, delektowanie się słońcem, otaczającą przyrodą,
• robienie zdjęć, które pozwolą zatrzymać różne ważne chwile w życiu, a później dzielenie się nimi z osobami ważnymi,
• sport np. bieganie, gra w piłkę, taniec itp.,

Dobrze jest  poznać siebie, dać sobie szansę na zrozumienie swoich potrzeb i polubienie tego, co właściwe tylko nam. Jeśli się tego nauczysz, łatwiej ci będzie spędzać czas z innymi ludźmi – wyjść do nich, zaproponować jakąś wspólną aktywność, przekonać ich, że warto z Tobą pobyć, zrobić razem coś przyjemnego.

Dobra relacja z samym sobą pozwala podchodzić do innych ludzi z otwartością, bez lęku, buduje zaufanie i akceptację.

Nasza rodzina, nasi bliscy, nasi przyjaciele są pierwszym ogniwem wsparcia, z jakiego możemy skorzystać w razie potrzeby. Jeśli spędzamy ze sobą czas – poznajemy się wzajemnie, uczymy się czego nam potrzeba, jak zachowujemy się w różnych sytuacjach, kiedy wolimy pobyć sami, a kiedy wręcz przeciwnie. To podstawy zdrowego wsparcia społecznego. Osoby, które nas dobrze znają, szybko zauważą zmiany w naszym zachowaniu, niezależnie od tego, czym te zmiany są wywołane. Dzięki temu będą mogły szybko zareagować i zaoferować nam pomoc. Zaufanie zbudowane w relacjach ułatwia również korzystanie z takiej pomocy.

Oto, o czym warto pamiętać, gdy zależy Ci na budowaniu relacji:

1. Prawo pośredniego działania – im bardziej interesujesz się drugim człowiekiem, jesteś zainteresowany nim i tym co dla niego/ niej ważne – tym większa szansa na to, że on zainteresuje się Tobą
2. Ważność – sprawiaj, by inni czuli się w relacji z Tobą ważni. Wówczas dzięki Tobie będą mogli wzmacniać swoje poczucie wartości, lubić siebie bardziej i chętniej wracać do kontaktu z Tobą.
3. Akceptuj innych. Ludzie są jacy są i nigdy nie będą Tobą – warto więc ich akceptować bez stawiania warunków. Nie oznacza to jednak, że masz zrezygnować z komunikowania swoich potrzeb lub oczekiwań.
4. Bądź wdzięczny. Okazuj wdzięczność za każdym razem za to, co ktoś coś dla Ciebie robi, że jest w Twoim otoczeniu czy w życiu, interesuje się Tobą. Doceniaj bezinteresowność, życzliwość, gotowość do bycia razem.
5. Dąż do zgody. Szukaj okazji do przytaknięcia, stanięcia po tej samej stronie w poglądach lub podejściu do jakiejś sprawy.
6. Nie musisz mieć racji. Pamiętaj, że nie zawsze ostatnie słowo musi należeć do Ciebie, musi stanąć na Twoim. Pozwól ludziom mieć ich racje i swoje poglądy.
7. Okazuj uznanie. Chwal innych i wyrażaj podziw dla ich działań, sukcesów i osiągnięć, starań i dobrych chęci.
8. Doskonal się w słuchaniu. Bycie z drugim człowiekiem to także słuchanie siebie nawzajem. Pamiętaj, że słuchanie buduje między ludźmi zaufanie.
9. Bądź ciekawy. Rozmawiaj z innymi o tym co ich interesuje, czym się pasjonują, co robią i gdzie będą za jakiś czas. Dzięki pozytywnym emocjom, jakie wówczas się pojawiają i Twojej obecności – będę chcieli powtarzać spotkania z Tobą
10. Proces. Pamiętaj, że relacja z drugą osobą to proces i czego innego wymaga na początku, a czegoś innego może potrzebować w miarę upływu czasu czy zmian, które zachodzą w Twoim życiu lub życiu tej drugiej osoby. Obserwuj to co się miedzy Wami dzieje, reaguj i dopasowywuj swój sposób zachowania, komunikacji czy częstotliwości kontaktów.
11. Ekologia. Dbaj o siebie w relacjach z innymi i swoją ekologię. Żeby relacja była warta utrzymania – nie może być źródłem negatywnych emocji czy cierpienia. W wyborze osób – kieruj się ekologią i dbaj o swój dobrostan w relacjach z innymi.

Jestem przekonana, że większość tych zasad jest Wam  znana i może nawet je stosujecie. Jeśli tak jest – gratuluję.

Doskonal się dalej w nawiązywaniu i rozwijaniu relacji z innymi.

Źródło: InternetPedagog szkolny

Jak dobrze wybrać szkołę, zawód?

 Podejmowanie decyzji jest trudne.

Od zawsze sprawiało kłopoty, także wiele lat temu, gdy świat był uporządkowany i przejrzysty, a zmiany dokonywały się powoli.

 Tym bardziej dzisiaj, gdy zmiana wpisana jest w nasze życie. Wiele dzieje się wokół i coś co dzisiaj jest „takie”, jutro już zupełnie „inne”.  

Stąd pojawiają się wątpliwości przy podejmowaniu decyzji.

Co warto wziąć pod uwagę, by podjąć w miarę możliwości jak najlepszą decyzję.

 Pierwszym krokiem jest rozpoznanie własnego potencjału.

Poznaj siebie.

Może to brzmi nieco obco, ale ważne jest, by przed wyborem szkoły wiedzieć dużo o sobie.
 

Zainteresowania.

Każdy z nas ma zainteresowania, choć nie zawsze potrafimy je nazwać i o nich mówić. A naprawdę warto, ponieważ większość dorosłych zadowolonych ze swojej pracy mówi, że otrzymują pieniądze za to, co lubią robić. Warto przyjrzeć się swoim zainteresowaniom, bo może uda ci się znaleźć to „coś”, co będziesz lubił robić.

Uzdolnienia.

Zdolności stanowią te różnice między ludźmi, które decydują o niejednakowych rezultatach w uczeniu się  i działaniu przy jednakowej motywacji i uprzednim przygotowywaniu się. Pewnie zaobserwowałeś to u siebie i swoich znajomych. Jedni tyrają na szóstkę i nie zawsze im się to udaje, a inni mają najlepszą ocenę w kieszeni,  a dokładniej w dzienniku bez wysiłku!  Ale na innym przedmiocie może być odwrotnie.

 Przykłady uzdolnień: inteligencja, spostrzegawczość, wyobraźnia, zręczność oraz zdolności specjalne, np. matematyczne, językowe, literackie, interpersonalne, plastyczne, muzyczne, techniczne, sportowe czy organizacyjne.  

A Ty jakie masz uzdolnienia? Umiejętności ?

Zastanawiasz się czasami nad tym, co umiesz robić? Może ktoś Cię już pytał o to, co potrafisz robić najlepiej? Jeśli tak, to przypomnij sobie udzielone wówczas odpowiedzi i swoje refleksje. Jeśli dojdziesz do wniosku, że niewiele możesz tu wymienić, to nie szkodzi. Pomyśl zatem, jakimi umiejętnościami jesteś zainteresowany, co chciałbyś umieć robić. Może na przykład umiesz łatwo nawiązywać kontakty z innymi, doradzać im, może jesteś przywódcą wśród znajomych, może potrafisz znaleźć rozwiązanie.

Wartości.

Z pewnością zaważyłeś, że w tych samych okolicznościach ludzie różnie reagują na to samo zdarzenie. Jedni bardzo emocjonalnie, a inni spokojnie. Jedni potrafią długo wykonywać monotonne zajęcie, nie odczuwając znużenia, innych po minucie dopada zniecierpliwienie i zniechęcenie. Są też osoby niezwykle łatwo nawiązujące kontakt z innymi, ale też i takie, które wolą samotność i własne towarzystwo.                                      

 Wartości to podstawowe kryterium – przewodnik w kształtowaniu naszych postaw.  Są wyobrażeniem tego, co jest godne pożądania, na zdobyciu czego najbardziej Ci zależy. Jeśli wartością jest pomaganie innym, warto wybrać zawód, w którym będzie można te wartość realizować. Nie powinno się wybierać zawodu pozostającego w sprzeczności z preferowanymi wartościami.

 A co Ty sobie cenisz w życiu?

 Temperament.

Różnice w reagowaniu na te same bodźce związane są właśnie z temperamentem.

Do jakiej grupy osób Ty należysz?

 Cechy charakteru.

W przypadku cech charakteru mówimy o dobrych, stanowiących naszą mocną stronę lub o złych, które składają się na nasze słabe strony.

 Jedni są uprzejmi, uczynni, dyskretni, uczciwi, a inni obojętni, nieopanowani, niecierpliwi. Również w sferze edukacji i pracy, w podejściu do obowiązków, niektóre osoby są systematyczne, odpowiedzialne, skrupulatne, dokładne i sumienne, podczas gdy inne zachowują się beztrosko, „spoko”, „na luziku”.  Powinny więc wykonywać inne prace. Ty jaki jesteś?                                             

Stan zdrowia.

Jeśli jesteś pod opieką jakiejś specjalistycznej poradni, to zapytaj lekarza, czy nie ma przeciwwskazań do wykonywania zawodu, który sobie wymarzyłeś. Zawód, który Ciebie interesuje, nie może być w sprzeczności ze stanem zdrowia. To też jest ważne!   

Jeśli nie masz pewności, czy dostatecznie dużo wiesz o sobie, to poszukaj pomocy.

 Możesz porozmawiać ze szkolnym doradcą zawodowym, pedagogiem szkolnym, wychowawcą. Porozmawiaj ze swoimi rodzicami/opiekunami, przyjaciółmi, znajomymi.

 Aby dobrze wybrać szkołę, warto kierować się: informacjami osobie, informacjami o swoich możliwościach (dostanie się do danej szkoły to jedno, a to, czy sobie poradzę z nauką w niej i czy będzie mi się tam podobać – to drugie), ofertą edukacyjną, zawodową szkoły (jej zgodnością z zainteresowaniami, uzdolnieniami itp.), wynikami nauczania (informacje o maturach, egzaminach potwierdzających kwalifikacje w zawodzie), wymogami rekrutacyjnymi obowiązującymi w danej szkole, osiągnięciami szkoły na przykład w olimpiadach, konkursach zawodowych, rozmaitych turniejach, informacjami (w przypadku szkół zawodowych/ branżowych) o tym, czy szkoła współpracuje   z pracodawcami, w przypadku liceum ogólnokształcącego tym, co kryje się pod nazwą pięknie brzmiącej nazwy profilu (co oferuje i do czego nam się przyda?), jakie zajęcia dodatkowe proponuje szkoła.

Na tym zakończę wymienianie czynników, które warto przeanalizować.

 Pewnie myślisz, że listę trzeba uzupełnić.

 Oczywiście jest taka możliwość.

 Do dzieła! Co chcesz dodać?

 Ważne, by mieć taką listę dla siebie, gdyż ona porządkuje nasze myślenie, może być pomocna  w podjęciu słusznej decyzji.

A przecież o to chodzi - w  zdobyciu czego najbardziej Ci zależy.

Jak szukać informacji o zawodach ?

Szukanie informacji o tym, jak wygląda praca w interesującym Cię zawodzie, to kolejny krok w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych, zawodowych.

Jeśli znasz siebie, to zwykle wiesz, co Cię interesuje, jakie masz predyspozycje i w jakim zawodzie one mogą się przydać.

Wybieranie zawodu bez rzetelnej, aktualnej i wyczerpującej informacji to spore ryzyko.  Zwłaszcza, że wiele z nich ma podobnie brzmiące, tajemnicze nazwy.  Wybrać technika mechatronika czy technika elektronika? A może technika optyka lub ortoptystkę?

Aby móc poznać różnice, warto skorzystać z zasobów informacji zawodowej.

Jeśli interesuje Cię jakiś konkretny zawód, to zachęcam do tego, byś dowiedział się o nim jak najwięcej.

 Na co zwrócić uwagę?

 Przede wszystkim dobrze jest wiedzieć:

• co robi osoba wykonująca dany zawód,
• jakie ma zadania,
• jakie wykonuje czynności,
• jakie są wymagania wobec osób zainteresowanych określonym zawodem,
• w jakich warunkach wykonuje się pracę w danym zawodzie,
• jakie są przeciwwskazania do pracy  w danym zawodzie (kto nie powinien wykonywać tego zawodu głównie ze względu na stan zdrowia),
• jakie trzeba zdobyć wykształcenie,  by móc wykonywać dany zawód,
• jakie są możliwości doskonalenia zawodowego, poszerzania zakresu kompetencji w zawodzie,
• jakie są szanse na znalezienie pracy,
• czy dany zawód mogą wykonywać osoby niepełnosprawne.

 Są oczywiście dostępne źródła informacji o zawodach, w tym nauczanych w szkole. Warto do nich sięgnąć, by mieć pewność, że wiemy, co wybieramy. Dobrymi przykładami takich materiałów są: Przewodnik po zawodach.  W bardzo ciekawy sposób zaprasza na spotkanie z zawodami. Ten przewodnik jest dostępny w wersji elektronicznej na stronie: www.euroguidance.pl. Zawodów i specjalności jest bardzo dużo. Zgadnij ile? Na rynku pracy jest ich 2360.

 Co ty na to?

Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy.

 Tam właśnie znajdziesz długą listę zawodów, którymi można się zainteresować.  Nie ma ich wszystkich w opisanym wyżej przewodniku, gdyż drogi do ich zdobycia bywają inne niż te możliwe w szkołach ponadpodstawowych  (np. w postaci studiów wyższych).

 Klasyfikacja Zawodów i Specjalności jest przydatna np. podczas oswajania się z nazwami zawodów, ich wielością, a także wtedy, gdy chcemy sprawdzić, czy w naszym kraju jest możliwe podjęcie kształcenia w danym zawodzie i na jakim poziomie .                         

Baza opisów zawodów i specjalności dostępnych na rynku pracy.

Umożliwia ona wyszukiwanie zawodu według jego kodu i nazwy. Ta baza stwarza możliwość zapoznania się z opisem zawodu, przygotowanym według schematu: synteza, zadania zawodowe, dodatkowe zadania zawodowe.    Opisy zawodów oraz Klasyfikacja Zawodów i Specjalności są dostępne na stronie: www.psz.praca.gov.pl      

 Ciekawe informacje o zawodach.

Znajdziesz je m.in. w formie filmów zawodoznawczych na stronie: www.ohpdlaszkoly.pl.

Informacje o rynku pracy.

Jeśli interesują Cię informacje o lokalnym i krajowym rynku pracy, np. o zawodach nadwyżkowych (na które nie ma zapotrzebowania) lub deficytowych (na które jest zapotrzebowanie), to znajdziesz je  w urzędach pracy.                Ich wykaz jest dostępny na stronie: www.psz.praca.gov.pl   Przydatna strona internetowa to również : www.barometrzawodów.pl Może łatwiej będzie Ci wybrać zawód, gdy dowiesz się, jakie jest obecnie jego znaczenie dla gospodarki? Warto wiedzieć, czy zawód, który wybieramy, należy do tych, które mają rację na rynku pracy.  

Jak widzisz, źródeł informacji jest wiele. Podajemy te, do których możesz mieć najszybszy dostęp. Zajrzyj i przekonaj się, że warto. Zrób to dla Siebie. 

 SPOSOBY ZBIERANIA INFORMACJI O ZAWODACH  - CZY WIESZ, CZYM ZAJMUJE SIĘ TECHNIK MECHATRONIK?

Poniżej umieszczone są  przykłady zadań zawodowych. Tylko w jednym z poniższych punktów zamieszczone są  zadania zawodowe pasujące do wymienionego zawodu.  Ale w którym?

a) opracowuje, uruchamia i obsługuje własne programy aplikacyjne, przystosowuje aplikacje firmowe na potrzeby zakładu pracy;

b) projektuje, wytwarza części i zespoły maszyn i urządzeń mechanicznych z wykorzystaniem technik komputerowych;  

c) organizuje i nadzoruje produkcję, montaż, naprawy i konserwacje wszelkich maszyn i urządzeń produkowanych we wszystkich rodzajach przemysłu;

 d) instaluje, montuje, konserwuje i naprawia aparaturę i urządzenia elektroniczne;

 e) montuje, uruchamia i konserwuje, np. urządzenia radiokomunikacyjne, radiolokacyjne, telewizyjne, telekomunikacyjne.

 Która wypowiedź twoim zdaniem pasuje do zawodu technik mechatronik?

 Czy łatwo było wybrać zadania definiujące zawód?

Czy nie korzystałeś z pomocy kogoś lub czegoś?

 

Co warto brać pod uwagę przy wyborze drogi zawodowej?

 

Praca zawodowa odgrywa w życiu człowieka ogromną rolę, z tego więc względu niezmiernie ważne jest, żeby odpowiadała ona zdolnościom i zainteresowaniom człowieka.

Praca zgodna z preferencjami i możliwościami przynosi człowiekowi radość i satysfakcję, pozwala czuć się kimś ważnym i wartościowym. Daje również szansę na realizację swoich potrzeb, pozwala łatwiej znosić niepowodzenia i trudności, przetrwać momenty frustracji.

Dlatego ważne jest, żeby wybór odpowiedniej drogi kształcenia był decyzją przemyślaną.
Niestety bardzo często tak się nie dzieje.

Zdarza się niejednokrotnie, że wybór zawodu bywa pochopny, nie poprzedzony głębszą refleksją.

Często wiedzę o zawodach czerpiemy z seriali, filmów, obserwując znane nam osoby. Jednakże wiedza zdobyta w taki sposób bywa fragmentaryczna. Są to nasze wyobrażenia, które niekoniecznie odpowiadają rzeczywistości.

Młodzi ludzie często bagatelizują wagę podjętych decyzji związanych z wyborem dalszej drogi kształcenia.

Perspektywa pracy wydaje im się odległa, dlatego może nie widzą potrzeby głębszego zastanawiania się nad tym tu i teraz. Często sami nie wiedzą co chcieliby robić, jak miałaby wyglądać ich zawodowa droga.

 Profesjonalna porada okazałaby się w takiej sytuacji bezcenna. Nie chodzi tu o wywieranie wpływu na młodą osobę, lecz o pomoc w samookreśleniu siebie, uzmysłowieniu sobie własnych ograniczeń i możliwości.

 Faktem jest, że wybór zawodu powinien być zgodny z zainteresowaniami, ale i realny. Nie każdy z nas ma potencjał na stanie się wielkim artystą, czy wybitnym inżynierem, ale każdy z nas ma "coś", co mógłby rozwijać i w czym mógłby być dobry.

Istotą jest odkrycie tego, a pomóc w tym może wychowawca, doradca zawodowy, pedagog szkolny.

Możliwości intelektualne, uzdolnienia, zainteresowania, temperament oraz preferencje powinny być wzięte pod uwagę przy wyborze drogi kształcenia zawodowego.

Osoba marząca o zawodzie architekta, ale nie posiadająca wyobraźni przestrzennej, ani talentu plastycznego nie sprawdzi się w tej roli.                                                  

Co z tego, ze zawód ten wydaje jej się atrakcyjny, jeśli brak jej możliwości i zdolności koniecznych do jego wykonywania.

Często rodzice, osoby znaczące z otoczenia młodego człowieka starają się wywrzeć na niego wpływ przy podejmowaniu decyzji zawodowych. Starają się go przekonać do określonego zawodu snując wizję o przyszłym życiu pełnym prestiżu i pieniędzy. Co z tego jeśli młody człowiek się do tego zupełnie nie nadaje, kiedy ma zupełnie odmienny pomysł na życie?

Nie każdy z nas ma te same marzenia, nie każdy z nas przecież może i chce być lekarzem, czy prawnikiem i powinniśmy o tym pamiętać.

Nie tylko prawa rynku, zapotrzebowanie na specjalistów danej dziedziny, ale również nasze preferencje powinny decydować o drodze dalszego kształcenia.

 Banalne jest stwierdzenie, że ludzie są różni, ale tak właśnie jest i przy wyborze zawodu powinniśmy mieć to na uwadze.

 Różnice temperamentu sprawiają, że jedni lubią żyć spokojnie, podążać utartymi ścieżkami, bezpieczeństwo odnajdując w rutynie.

Inni, wręcz przeciwnie, ciągle za czymś gonią, biegną, żądni nowych wrażeń, ciekawi świata, nie potrafią ustać w miejscu. Ktoś o żywiołowym usposobieniu nie znalazłby satysfakcji w pracy wymagającej skrupulatności i rutyny, czując się takimi warunkami ograniczony  i skrępowany.

Dlatego więc i ten aspekt powinien być uwzględniony przy planowaniu kariery zawodowej.

 Fachowa pomoc wychowawcy, pedagoga oraz doradcy zawodowego pomogą młodej osobie odpowiedzieć na pytanie - co chciałbym robić w życiu i co mógłbym robić dobrze?

 Nieprawdą jest, że każdy z nas może być Einsteinem, ale prawdą jest, że każdy z nas może wybrać zawód, w którym będzie dobry i spełniony.